قهوه ویتنام توی سالهای اخیر حسابی توی صنعت قهوه جهانی اسم و رسمی پیدا کرده. بعد از برزیل، دومین تولیدکننده بزرگ قهوه توی دنیاست و بیشتر تولیدش هم قهوه روبوستا ویتنام هست. البته، کشت قهوه عربیکا هم توی این کشور داره گسترش پیدا میکنه. قهوه ویتنام نه تنها به خاطر حجم بالای تولیدش، بلکه به خاطر طعمهای منحصر به فرد و روشهای خاص دمآوریاش، توی سراسر دنیا شناخته شده و کلی طرفدار پیدا کرده.
ویتنام دومین تولیدکننده بزرگ قهوه در جهان است. این کشور عمدتاً بر تولید قهوه روبوستا تمرکز دارد، اما کشت قهوه عربیکا نیز در آن در حال افزایش است و نقش مهمی در تأمین قهوه بازار جهانی ایفا میکند.
قهوه ویتنامی، به خصوص روبوستا، به خاطر بادی کامل، تلخی خاص و نتهای طعمی شکلات و آجیل شناخته میشود. این نوع قهوه به دلیل طعم قوی و میزان کافئین بالاتر، برای تهیه نوشیدنیهای شیرین و شیری مانند ‘Cà phê sữa đá’ ایدهآل است.
یکی از معروفترین روشهای سنتی دمآوری قهوه در ویتنام، استفاده از فیلتر ‘Phin’ است. این روش شامل چکیدن آرام آب داغ از روی پودر قهوه در یک فیلتر فلزی کوچک است که قهوهای غلیظ و قوی تولید میکند.
تاریخچه و خاستگاه قهوه ویتنام
تاریخچه قهوه ویتنام برمیگرده به قرن نوزدهم و دوره استعمار فرانسه، همون موقعی که فرانسویها درختان قهوه رو آوردن به این منطقه. اولش، کشت قهوه خیلی کوچیک بود، اما بعد از جنگ ویتنام و تغییرات اقتصادی دهههای اخیر، صنعت قهوه این کشور رشد چشمگیری داشت. امروز، مناطق مرکزی و جنوبی ویتنام، به خصوص استانهای داکلاک و لامدونگ، قطبهای اصلی تولید قهوه هستن. تمرکز اصلی روی قهوه روبوستا ویتنام هست که به خاطر مقاومت بالا در برابر بیماریها و بازدهی خوبش، برای کشاورزان ویتنامی حسابی سودآور بوده.
طعم و مشخصات قهوه ویتنام
طعم قهوه ویتنام، مخصوصاً گونه روبوستا، واقعاً متمایزه. قهوه روبوستا ویتنام به طور کلی بادی کامل و غلیظی داره، طعمی تلختر و نتهای شکلاتی، آجیلی و گاهی اوقات خاکی رو حس میکنی. اسیدیتهاش کمتر از قهوههای عربیکاست و یه کرمای غنی و پایدار تولید میکنه.
کافئین قهوه ویتنام
یکی از پر کافئین ترین قهوه روبوستا های جهان را ویتنام دارد. دارای کافئین بالا بین ۱.۸ تا ۲.۷ درصد هستند و طعمی تلختر و بدنهای قویتر ایجاد میکنند. در مقابل، دانههای عربیکا ویتنام که کمتر کشت میشوند، کافئینی کمتر و حدود ۱ تا ۱.۵ درصد دارند .
| نوع دانه | درصد تولید نسبت به کل | درصد کافئین | طعم و ویژگیها |
|---|---|---|---|
| روبوستا ویتنام | حدود ۹۵–۹۷٪ | ۱.۸٪ تا ۲.۷٪ | تلخ، قوی، بدنه سنگین، کافئین بالا |
| عربیکا ویتنام | حدود ۳–۵٪ | ۱٪ تا ۱.۵٪ | ملایمتر، اسیدیته کمتر نسبت به عربیکای کلمبیا |
روشهای دمآوری قهوه ویتنامی
یکی از جذابترین قسمتهای قهوه ویتنامی، روشهای سنتی دمآوری اونه. محبوبترین روش، استفاده از فیلتر “Phin” هست:
- Phin Coffee: این فیلتر فلزی کوچیک رو روی فنجون میذارن و آب داغ به آرامی از روی پودر قهوه رد میشه. نتیجهاش یه فنجون قهوه غلیظ و قوی هست که معمولاً با شیر تغلیظ شده شیرین و یخ سرو میشه (Cà phê sữa đá). این روش دمآوری، تمام ویژگیهای طعم قهوه ویتنام رو حسابی برجسته میکنه و واقعاً تجربه دلنشینیه.
دانه قهوه ویتنام
دانه قهوه ویتنام عمدتاً از گونه روبوستاست که به خاطر طعم قوی، بادی کامل و میزان کافئین بالاش شناخته شده. این ویژگیها، قهوه ویتنام رو به انتخابی محبوب برای نوشیدنیهای بر پایه اسپرسو و ترکیبات قهوه تبدیل کرده. با این حال، توی سالهای اخیر، کشت و تولید قهوه عربیکا ویتنام هم رشد چشمگیری داشته، مخصوصاً توی مناطق کوهستانی مرتفعتر مثل استان دالات. این تنوع توی کشت، امکان انتخابهای بیشتری رو برای مصرفکنندهها و واردکنندهها فراهم میکنه.
واردات قهوه از ویتنام
واردات قهوه از ویتنام فرصتهای تجاری بزرگی رو برای شرکتها و رستکنندهها توی سراسر جهان فراهم میکنه. به خاطر حجم بالای تولید و قیمتهای رقابتی، ویتنام به یه منبع قابل اعتماد برای تأمین قهوه تبدیل شده. فرآیند واردات شامل شناخت قوانین و مقررات تجارت بینالملل، بررسی کیفیت محصول و برقراری ارتباط با تولیدکنندگان معتبر ویتنامیه. دولت ویتنام هم تسهیلاتی رو برای توسعه صادرات قهوه فراهم کرده که به روانتر شدن فرآیند واردات قهوه از ویتنام کمک میکنه.
قهوه سبز ویتنام
قهوه سبز ویتنام به همون دانههای خام و فرآوری نشده قهوه اشاره داره که هنوز برشته نشدن. این دانهها، ماده اولیه برای رستکنندههای قهوه هستن و پتانسیل بالایی برای ایجاد پروفایلهای رست سفارشی و منحصر به فرد دارن. قهوه سبز ویتنام، مخصوصاً گونه روبوستای اون، به خاطر میزان کافئین بالا و طعم قوی، برای ترکیب توی مخلوطهای اسپرسو یا به عنوان یه قهوه صبحگاهی قدرتمند حسابی محبوبه.
انواع قهوه ویتنام
ویتنام، به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ قهوه توی جهان، هر روز بیشتر به خاطر تنوع رو به رشد انواع قهوه ویتنام شناخته میشه، که هر کدوم ویژگیهای خاص خودشون رو دارن و یه تجربه کاملاً متفاوت رو بهت میدن:
- قهوه روبوستا ویتنامی (Robusta Coffee): این نوع که بخش عمده تولید ویتنام رو تشکیل میده، به خاطر طعم قوی، بادی کامل و کافئین بالا معروفه و اغلب توی ترکیبات اسپرسو و قهوههای سنتی ویتنامی (مثل کافه سوا دا) استفاده میشه و یه نیروی بیدارکننده واقعی بهت میده.
- قهوه عربیکا ویتنامی (Arabica Coffee): با اینکه تولیدش کمتر از روبوستاست، اما کشت عربیکا توی مناطق مرتفعتر مثل دالات و لام دونگ داره گسترش پیدا میکنه؛ این قهوهها معمولاً اسیدیته روشنتر، نتهای میوهای یا گلی و طعمی ملایمتر و پیچیدهتر دارن که برای دوستداران قهوههای تخصصی حسابی جذابه.
- قهوه چری (Cherry Coffee): این نوع که کمتر شناخته شده، از گیلاسهای قهوه که روی درخت خشک میشن، به دست میاد و طعمی متفاوت، گاهی با نتهای میوهای و کمی ترش، ارائه میده که یه تجربه کاملاً منحصر به فرده.
- قهوه روبوستا کوالیتی (Quality Robusta): با تمرکز روی بهبود فرآوری و کشت، نسل جدیدی از روبوستای ویتنامی با طعمهای تمیزتر، بادی غنیتر و تلخی کمتر تولید میشه که میتونه با خیلی از عربیکاها رقابت کنه و یه تعریف جدید از کیفیت روبوستا ارائه بده.
- قهوههای ترکیبی (Blends): خیلی از قهوههای ویتنامی در واقع ترکیبی از روبوستا و عربیکا هستن که برای رسیدن به یه تعادل خاص بین طعم، بادی و میزان کافئین طراحی شدن و به همین دلیل، کلی سلیقه رو پوشش میدن و هر ترکیب، یه داستان جدید از فرهنگ قهوه ویتنام رو برات تعریف میکنه.

سوالات متداول در مورد قهوه ویتنام
دانه قهوه ویتنام اسکرین ۱۶ چیست؟
به دانههایی گفته میشود که سایز آنها در محدوده 6.3 میلیمتر است؛ این اندازه نشان میدهد دانهها نسبتاً ریزتر و یکدست بوده و بیشتر برای رُست تجاری و ترکیب در قهوههای فوری یا اسپرسو اقتصادی استفاده میشوند.
قهوه ویتنام اسکرین ۱۸ چیست؟
دانه هایی با سایز حدود 7.1 میلیمتر هستند؛ درشتتر و باکیفیتتر از اسکرین ۱۶، که معمولاً برای رُست اسپرسو و ترکیبهای پریمیوم بهکار میروند و طعم متعادلتری ارائه میدهند.
