آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چرا قهوه‌ای که تازه برشته شده و قهوه‌ای که چند هفته از برشته شدن آن گذشته است طعمی متفاوت دارد؟ راز این تفاوت در فرآیند آزاد شدن گازها نهفته است که به آن “دیگس شدن قهوه” می‌گویند. شاید شما هم این اصطلاح را شنیده باشید، اما دقیقاً نمی‌دانید که به چه معناست. در این پست، قصد داریم به طور مفصل به بررسی این فرآیند بپردازیم و به سوالات شما درباره دیگس شدن قهوه پاسخ دهیم.
در هرمکان خود یک اسپرسو با کیفیت بساز! قیمت قهوه ساز دستی پمپی شهباز
دیگس شدن قهوه چیست؟
وقتی دانه‌های قهوه برشته می‌شوند، گاز کربن دی اکسید در داخل آن‌ها به وجود می‌آید. این گاز کم‌کم از دانه‌ها خارج می‌شود و حباب‌هایی ایجاد می‌کند. این حباب‌ها باعث می‌شوند قهوه طعم و بوی تغییری به همراه داشته باشد و گاهی کف هم کند.
به عبارت ساده‌تر، دیگس شدن قهوه یعنی آزاد شدن گازهای محبوس شده در دانه ها پس از برشته شدن.
تصور کنید دانه‌های تازه برشته شده، مثل بادکنک‌هایی کوچک پر از گاز دی‌اکسید کربن هستند. این گازها در طول فرآیند برشته‌کاری ایجاد می‌شوند و در داخل دانه‌ها حبس می‌شوند. با گذشت زمان، این بادکنک‌های کوچک آرام‌آرام خالی می‌شوند و گاز را آزاد می‌کنند. این فرآیند، همان دیگس شدن قهوه است. هر چه دانه‌ها تازه‌تر باشند، این گازها بیشتر هستند و دیگس شدن طولانی‌تری خواهند داشت. به همین دلیل است که قهوه تازه برشته شده، طعم زنده‌تر و گازدارتری دارد.
چرا قهوه دیگس می‌شود؟
دیگسینگ قهوه، نتیجه مستقیم فرآیند برشته‌کاری است. وقتی دانه‌های قهوه برشته می‌شوند، مواد داخل آن‌ها تغییر می‌کنند و گازی تولید می‌شود. این گاز در داخل دانه‌ها حبس می‌شود و بعد کم‌کم خارج می‌شود.این فرآیند خروج گاز، همان فرایند دیگس شدن قهوه است. به عبارت ساده‌تر شبیه به باز شدن یک بطری نوشابه گازدار است، با این تفاوت که این فرآیند در دانه‌های قهوه به آرامی و طی چند روز یا هفته اتفاق می‌افتد.
اسیدیته قهوه چیست؟ تمام مطالب در مورد قهوه ترش!
دلایل دیگر دیگس شدن قهوه
عوامل دیگری نیز می‌توانند بر سرعت و میزان دیگس شدن قهوه تأثیر بگذارند، از جمله دمای برشته‌کاری، مدت زمان برشته شدن، و نوع دانه قهوه. برای مثال، دانه های تیره رست شده که مدت زمان بیشتری در معرض حرارت قرار گرفته‌اند، معمولاً دی‌اکسید کربن بیشتری در خود دارند و در نتیجه، دیگس شدن آن‌ها سریع‌تر و شدیدتر خواهد بود. نوع دانه قهوه هم روی میزان گازی که در آن وجود دارد، تأثیر می‌گذارد. مثلاً دانه‌های عربیکا گاز بیشتری دارند.
تاثیر دیگس شدن بر طعم قهوه
دیگس شدن قهوه نه تنها بر ظاهر آن، بلکه بر طعم و عطر نهایی آن نیز تاثیر قابل توجهی دارد اگر گاز زیادی در قهوه بماند، طعم آن ترش و تلخ می‌شود و عطر خوبی نخواهد داشت. از طرف دیگر، دیگس بیش از حد نیز می‌تواند به دانه ها آسیب برساند و باعث شود روغن‌های اساسی آن تبخیر شده و در نتیجه طعم آن کم‌رنگ‌تر شود. بنابراین، برای رسیدن به بهترین طعم ممکن، مهم است که قهوه به اندازه کافی دیگس شود تا گازهای اضافی آن خارج شود، اما نه آنقدر که طعم اصلی خود را از دست بدهد.
اهمیت دیگس شدن در طعم قهوه
دیگس شدن قهوه، نتیجه مستقیم فرآیند برشته‌کاری است و نقش مهمی در شکل‌گیری طعم و عطر نهایی قهوه ایفا می‌کند. اگر قهوه خیلی کم یا خیلی زیاد دیگس شود، طعم خوبی نخواهد داشت. فرض کنید قهوه کیک است. دیگس شدن هم مثل پختن این کیکه. اگه کیک رو زود از فر بیرون بیاریم، نپخته و خمیر می‌مونه. اگه هم خیلی دیر از فر بیرون بیاریم، می‌سوزه و طعمش تلخ می‌شه. قهوه هم همینطوره. اگه زود دیگس بشه، طعمش خام و بی‌روح می‌شه و اگه دیر دیگس بشه، طعمش تلخ و سوخته می‌شه.
تکنیک حرفه ای در طعم دهی
دیگس شدن قهوه، یک فرآیند طبیعی است که در تمام دانه‌های قهوه رخ می‌دهد، اما سرعت و میزان آن به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای علاقه‌مندان به قهوه، درک این فرآیند می‌تواند بسیار مفید باشد. به عنوان مثال، اگر شما قهوه‌ای با طعم روشن و میوه‌ای را ترجیح می‌دهید، بهتر است قهوه‌ای را انتخاب کنید که مدت زمان کمتری برشته شده باشد، زیرا این نوع قهوه‌ها معمولاً دی‌اکسید کربن کمتری دارند و طعم‌های ظریف‌تری را ارائه می‌دهند. از طرف دیگر، اگر به دنبال قهوه‌ای با طعم قوی و شکلاتی هستید، قهوه‌های تیره رست که مدت زمان بیشتری برشته شده‌اند، گزینه‌های مناسب‌تری هستند.
بهترین وسیله نگه داری از قهوه: سیلو قهوه رومیزی!
جلوگیری از دیگس شدن قهوه
جلوگیری کامل از دیگس شدن قهوه امکان پذیر نیست، زیرا این فرآیند بخشی جدایی ناپذیر از طبیعت قهوه است. با این حال، می‌توان با رعایت برخی نکات، روند دیگس شدن را کند کرده و از حفظ طراوت و عطر قهوه برای مدت طولانی‌تری اطمینان حاصل کرد. نگهداری قهوه در ظروف دربسته و در محیطی خنک و تاریک، یکی از مهم‌ترین راهکارهاست. استفاده از ظروف مخصوص نگهداری قهوه که دارای دریچه یک طرفه هستند (سطل گاز زدایی قهوه)، نیز به خروج تدریجی گاز دی‌اکسید کربن و جلوگیری از ورود اکسیژن کمک می‌کند. همچنین، آسیاب کردن قهوه بلافاصله قبل از دم‌آوری و استفاده از مقدار کمتری قهوه برای هر بار دم‌آوری، می‌تواند از دیگس شدن بیش از حد قهوه جلوگیری کند.
منابع: